Het Reichner-Bätz-Steendam orgel
De Abdijkerk heeft een schitterend historisch orgel, gebouwd door een orgelbouwer van Haagse bodem: Joachim Reichner.
Doordat het orgel in de 19e eeuw ingrijpend verbouwd is, heeft het instrument nu een 18e-eeuws én een 19e-eeuws gezicht.
Dat maakt het tot een veelzijdig instrument.
Op deze pagina vertellen we over de geschiedenis van dit orgel.
Wie meer wil weten kan het boekje "Orgel en Organisten van Loosduinen" aanschaffen.
1856 De renovatie van het orgel door de firma Bätz & Co
In 1856 voerde de beroemde orgelmakersfirma Bätz & Co (C.G.F. Witte) een
ingrijpende ombouw uit naar het toen geldende klankideaal. Een aantal
registers, de gehele toetsmechaniek, de windlade van het hoofdwerk en de
gehele registermechaniek werden vernieuwd. Door de verwijdering van meer
speelse, solistische stemmen en de toevoeging van registers die de totaalklank
aanzienlijk verzwaarden tezamen met een herintonatie van het nog behouden
pijpwerk werd een meer massief, oververzadigd klankbeeld gerealiseerd.
Daarna zijn door de orgelmakers De Koff (1908) en Flentrop (1975)
werkzaamheden uitgevoerd (demontage, schoonmaak en terugplaatsing) in
verband met de toenmalige restauratiewerkzaamheden aan het kerkgebouw.
1780-1791 De bouw van het orgel door Joachim Reichner
Het orgel in de Abdijkerk werd gebouwd door de Haagse orgelbouwer
Joachim Reichner in 1780 (een klavier met tien stemmen, aangehangen
pedaal). Aangezien "het orgel bij het kerkgezang niet voldoende was", breidde
dezelfde orgelbouwer het orgel in 1791 uit met een rugpositief, dat negen
stemmen kreeg. Opvallend waren twee pauken: een paar keteltrommen, welke
door een speciaal daartoe gemaakte toets onder het spelen aangeslagen
konden worden.
Hoofdwerk (C-f’’’)
Bourdon 16 vt **
Prestant 8 vt *
Holpijp 8 vt *
Octaaf 4 vt *
Fluit 4 vt **
Quint 3 vt *
Octaaf 2 vt *
Mixtuur II-III*/**
Cornet V
Trompet 8 vt b/d **
Rugwerk (C-f’’’)
Prestant 8 vt *
Bourdon 8 vt *
Viola di Gamba 8 vt 1**
Octaaf 4 vt *
Fluit 4 vt **
Roerquint 3 vt *
Gemshoorn 2 vt *
Dulciaan 8 vt b/d **
Tremulant
Pedaal (C-d’)
Subbas 16 vt 2****
Gedekt 8 vt ***
Basson 16 vt ****
Koppel HW-RW
Koppel Ped-HW
Calcant
1 C-Bes transmissie Bourdon 8’
2 c-d’ transmissie Gedekt 8’
*
Reichner (met gebruikmaking van
ouder 17e- en 18e-eeuws pijpwerk)
**
Witte 1856
***
Witte 1864 (uit het voormalig Witte-orgel
van de Haagse Kloosterkerk)
****
Steendam 2006
Dispositie
2006 De restauratie door Orgelmakerij Steendam
In 2006 is het orgel door orgelmakerij Steendam uit Roodeschool grondig
gerestaureerd en uitgebreid met pijpwerk voor een zelfstandig pedaal. Een deel
van dit pedaalpijpwerk is afkomstig uit het oude Witte-orgel (1864) van de Haagse
Kloosterkerk. Het karakteristieke 18e/19e-eeuwse klankbeeld van het orgel is met
deze restauratie weer volledig hersteld.
Bekijk een filmpje over de terugplaatsing van het orgel na de kerkrestauratie (1975).
Bekijk een film over de restauratie van het orgel (2006).
Het Reichner-Bätz-
Steendam orgel
De Abdijkerk heeft een schitterend historisch
orgel, gebouwd door een orgelbouwer van
Haagse bodem: Joachim Reichner.
Doordat het orgel in de 19e eeuw ingrijpend
verbouwd is, heeft het instrument nu een 18e-
eeuws én een 19e-eeuws gezicht.
Dat maakt het tot een veelzijdig instrument.
Op deze pagina vertellen we over de
geschiedenis van dit orgel.
Wie meer wil weten kan het boekje "Orgel en
Organisten van Loosduinen" aanschaffen.
1856 Renovatie van het orgel door Bätz & Co
In 1856 voerde de beroemde orgelmakersfirma
Bätz & Co (C.G.F. Witte) een ingrijpende
ombouw uit naar het toen geldende
klankideaal. Een aantal registers, de gehele
toetsmechaniek, de windlade van het
hoofdwerk en de gehele registermechaniek
werden vernieuwd. Door de verwijdering van
meer speelse, solistische stemmen en de
toevoeging van registers die de totaalklank
aanzienlijk verzwaarden tezamen met een
herintonatie van het nog behouden pijpwerk
werd een meer massieve, oververzadigde
klankbeeld gerealiseerd.
Daarna zijn door de orgelmakers De Koff (1908)
en Flentrop (1975) werkzaamheden uitgevoerd
(demontage, schoonmaak en terugplaatsing)
in verband met de toenmalige
restauratiewerkzaamheden aan het
kerkgebouw.
2006 Restauratie door Orgelmakerij Steendam
In 2006 is het orgel door orgelmakerij
Steendam uit Roodeschool grondig
gerestaureerd en uitgebreid met pijpwerk voor
een zelfstandig pedaal. Een deel van dit
pedaalpijpwerk is afkomstig uit het oude
Witte-orgel (1864) van de Haagse kloosterkerk.
Het karakteristieke 18e/19e eeuwse klankbeeld
van het orgel is met deze restauratie weer
volledig hersteld.
Bekijk hier een filmpje over de terugplaatsing
van het orgel na de kerkrestaurtie (1975).
Bekijk hier een film over de restauratie van het
orgel (2006).
Dispositie
Hoofdwerk (C-f’’’)
Bourdon 16 vt **
Prestant 8 vt *
Holpijp 8 vt *
Octaaf 4 vt *
Fluit 4 vt **
Quint 3 vt *
Octaaf 2 vt *
Mixtuur II-III*/**
Cornet V
Trompet 8 vt b/d **
Rugwerk (C-f’’’)
Prestant 8 vt *
Bourdon 8 vt *
Viola di Gamba 8 vt 1**
Octaaf 4 vt *
Fluit 4 vt **
Roerquint 3 vt *
Gemshoorn 2 vt *
Dulciaan 8 vt b/d **
Tremulant
Pedaal (C-d’)
Subbas 16 vt 2****
Gedekt 8 vt ***
Basson 16 vt ****
Koppel HW-RW
Koppel Ped-HW
Calcant
1 C-Bes transmissie Bourdon 8’
2 c-d’ transmissie Gedekt 8’
*
Reichner (met gebruikmaking van
ouder 17e- en 18e-eeuws pijpwerk)
**
Witte 1856
***
Witte 1864 (uit het voormalig Witte-orgel
van de Haagse Kloosterkerk)
****
Steendam 2006
