Welkom in de Abdijkerk 1 - 2 - 3 - 4
Op deze pagina vertellen we iets over de diverse wandborden en gedenkborden.
Allereerst het bord dat de Abdijkerk beroemd maakte tot ver over de landsgrenzen.
Wie meer wil weten kan het boekje "750 jaar Abdijkerk" inkijken.
Het Hennebergbord -1-
Aan de zuidmuur van de kerk hangt een bord dat Loosduinen beroemd heeft
gemaakt tot over de grenzen. Het vertelt - rechts in het Latijn, links in het
Nederlands - de legende van de gravin van Henneberg. Deze gravin (13e eeuw)
had een vrouw beledigd die van een tweeling was bevallen door erop te
zinspelen dat zij een minnaar zou hebben. In die tijd werd het krijgen van een
tweeling namelijk als een teken van ontrouw gezien. De vrouw werd woedend
en wenste, ziende dat de gravin zwanger was, dat deze evenveel kinderen zou
krijgen als er dagen in het jaar zijn - daarmee insinuerend dat de gravin 365
minnaars had! Volgens de legende beviel de gravin inderdaad van 365
kinderen, die in deze kerk door de bisschop van Utrecht werden gedoopt.
Helaas stierven zowel moeder als kroost een uur na de geboorte; zij werden in
deze kerk begraven.
Het Hennebergbord -2-
Eeuwenlang zijn de tentoongestelde doopbekkens een trekpleister geweest,
met name voor vrouwen die geen kinderen konden baren: het aanraken van
de doopbekkens zou de vruchtbaarheid bevorderen. Het zou te ver voeren u uit
te leggen wat de historische achtergronden van deze legende zijn. Als u daarin
geinteresseerd bent, raden wij u aan het boekje "Eens door Euroop vermaard"
aan te schaffen, verkrijgbaar bij de ingang.
De restauratie van dit bord kwam eind 1979 gereed, tegelijk met het bord dat
de wordingsgeschiedenis van het orgel vermeldt en dat nu een plaats heeft
gekregen aan de noordmuur, bij de orgelgalerij. Naast dit "orgelbord" hangt
nog een ander bord over de Henneberglegende, dat vroeger in de Loosduinse
herberg hing en in rijm hetzelfde verhaal vertelt. Het is een bord van de
rederijkerskamer die als een van zijn "lijfspreuken" de zinsnede "Door Duynen
bevryt" had.
In 1992 is voorin de kerk naast de preekstoel een grafsteen in de vloer
gemetseld, herinnerend aan het feit dat de gravin in 1267 stierf en in deze kerk
is begraven.
Omroep West legt uit waarom de Abdijkerk in Loosduinen eeuwenlang een
bedevaartsoord was voor onvruchtbare vrouwen.
Gedenkstenen
Behalve de grafsteen die herinnert aan het feit dat de gravin van Henneberg in
1267 stierf en in deze kerk is begraven, zijn er nog andere gedenkstenen.
Achter in de kerk vindt u een gedenkplaat over Richard Harding (1593–1658). Hij
bekleedde een hoge functie aan het Engelse hof en was bevriend met Barbara
Aylesbury, een hofdame van Mary Stuart, de vrouw van stadhouder Willem II. In
1654 overleed Barbara en werd zij in de Abdijkerk begraven. Na haar dood
bezocht Harding regelmatig zijn enige dochter te Honselaersdijk. Tijdens zo’n
bezoek overleed hij en werd hij in de Abdijkerk naast zijn vriendin Barbara
begraven. Hij wordt op de gedenkplaat geroemd als een trouw dienaar van
Koning Charles II, die na lange omzwervingen in ballingschap rust heeft
gevonden in een beter vaderland.
Eveneens achter in de kerk - naast de ingang - vindt u een heel bijzondere en
fraaie grafsteen, nu ingemetseld in de muur. Deze werd in 1908 gevonden in
het zand op de plek waar toen het dwarsschip werd gebouwd. In veel kerken
werden dergelijke stenen in de tijd van de Franse Revolutie volledig vernield.
Op de steen ziet u de wapens van de adellijke families De Raet en Van der
Does.
Tenslotte vindt u hier de plaquette van ds. Van Evert (1903-1943). Deze is
afkomstig uit de Bethelkerk. Het wil de gedachtenis levend houden aan ds.
Frits van Evert, de eerste predikant van de Loosduinse Bethelkerk. Hij stierf in
kamp Vught op 31 januari 1943.
Welkom in de Abdijkerk
1 - 2 - 3 - 4
Op deze pagina vertellen we iets over de
diverse wandborden en gedenkborden.
Allereerst het bord dat de Abdijkerk
beroemd maakte tot ver
over de landsgrenzen.
Het Hennebergbord -1-
Aan de zuidmuur van de kerk hangt een bord
dat Loosduinen beroemd heeft gemaakt tot
over de grenzen. Het vertelt - rechts in het
Latijn, links in het Nederlands - de legende van
de gravin van Henneberg. Deze gravin (13e
eeuw) had een vrouw beledigd die van een
tweeling was bevallen door erop te zinspelen
dat zij een minnaar zou hebben. In die tijd
werd het krijgen van een tweeling namelijk als
een teken van ontrouw gezien. De vrouw werd
woedend en wenste, ziende dat de gravin
zwanger was, dat deze evenveel kinderen zou
krijgen als er dagen in het jaar zijn - daarmee
insinuerend dat de gravin 365 minnaars had!
Volgens de legende beviel de gravin inderdaad
van 365 kinderen, die in deze kerk door de
bisschop van Utrecht werden gedoopt. Helaas
stierven zowel moeder als kroost een uur na de
geboorte; zij werden in deze kerk begraven.
Het Hennebergbord -2-
Eeuwenlang zijn de tentoongestelde
doopbekkens een trekpleister geweest, met
name voor vrouwen die geen kinderen konden
baren: het aanraken van de doopbekkens zou
de vruchtbaarheid bevorderen. Het zou te ver
voeren u uit te leggen wat de historische
achtergronden van deze legende zijn. Als u
daarin geïnteresseerd bent, raden wij u aan het
boekje "Eens door Euroop vermaard" aan te
schaffen, verkrijgbaar bij de ingang.
De restauratie van dit bord kwam eind 1979
gereed, tegelijk met het bord dat de
wordingsgeschiedenis van het orgel vermeldt
en dat nu een plaats heeft gekregen aan de
noordmuur, bij de orgelgalerij. Naast dit
"orgelbord" hangt nog een ander bord over de
Henneberg-legende, dat vroeger in de
Loosduinse herberg hing en in rijm hetzelfde
verhaal vertelt. Het is een bord van de
rederijkerskamer die als èèn van zijn
"lijfspreuken" de zinsnede "DOOR DUYNEN
BEVRIJDT" had.
Gedenkplaten
Achter in de kerk vindt u een gedenkplaat
over Richard Harding (1593–1658). Hij
bekleedde een hoge functie aan het Engelse
hof en was bevriend met Barbara Aylesbury,
een hofdame van Mary Stuart, de vrouw van
stadhouder Willem II. In 1654 overleed Barbara
en werd zij in de Abdijkerk begraven. Na haar
dood bezocht Harding regelmatig zijn enige
dochter te Honselaersdijk. Tijdens zo’n bezoek
overleed hij en werd hij in de Abdijkerk naast
zijn vriendin Barbara begraven. Hij wordt op
de gedenkplaat geroemd als een trouw
dienaar van Koning Charles II, die na lange
omzwervingen in ballingschap rust heeft
gevonden in een beter vaderland.
Eveneens achter in de kerk - naast de ingang -
vindt u een heel bijzondere en fraaie
grafsteen, nu ingemetseld in de muur. Deze
werd in 1908 gevonden in het zand op de plek
waar toen het dwarsschip werd gebouwd. In
veel kerken werden dergelijke stenen in de
tijd van de Franse Revolutie volledig vernield.
Op de steen ziet u de wapens van de adellijke
families De Raet en Van der Does.
Tenslotte vindt u hier de plaquette van ds. Van
Evert (1903-1943). Deze is afkomstig uit de
Bethelkerk. Het wil de gedachtenis levend
houden aan ds. Frits van Evert, de eerste
predikant van de Loosduinse Bethelkerk. Hij
stierf in kamp Vught op 31 januari 1943.
